Trăm người chọn một

Những người chuyên “làm bạn với Hà bá” - tên gọi vui nghe trần trụi nhưng lại rất đúng với tính chất công việc mà hằng ngày họ đang làm. Nguyễn Đăng Khải - thợ lặn có thâm niên trên 15 năm kinh nghiệm của Đoàn, kể: “Dưới lòng biển không chỉ có những sinh vật rất kỳ lạ, mà còn có những dãy vách đá dựng đứng, những khe đá sâu thẳm đan xếp nhau như những mái nhà nhọn hoắt. 

Để luồn sâu vào được những khe đá, đo những số liệu chính xác về dòng chảy, lấy được những mẫu san hô ở độ sâu 40-60 m, chúng tôi phải trườn mình, luồn lách dưới đáy biển. Chỉ cần sơ suất nhỏ như dây ô xy bị đứt do cứa phải san hô là nguy hiểm tính mạng. Bởi thế, công tác chuẩn bị cho một lần thám hiểm đặc biệt quan trọng”.

Từ trên sàn cập tàu của nhà giàn Tư Chính 5, tôi nhìn rõ 5 chiến sĩ đeo bình ô xy, mặc quần áo nhái lặn sâu đáy biển. 

Sau những giờ thám hiểm dưới đáy biển. ảnh: Tuấn Cường

“Mùa này biển lặng, nước trong có thể nhìn tận đáy san hô 13 m. Cứ 30 phút thì nổi lên một lần - anh Khải cho biết – Áp lực của nước dễ làm đứng tim, hoặc liệt người tê cứng. Nếu không không khởi động đúng kỹ thuật và tuân thủ quy trình lặn, rất dễ gặp tai nạn. Để tránh gặp rủi ro, công tác kiểm tra cực kỳ tỉ mỉ, từ cách mặc áo phao, đeo bình ô xy, cách ngậm ống cao su, cách thở, đặc biệt cách xử lý tình huống khi gặp cá mập, hoặc sự cố dây đứt bị đá cứa, hoặc có biểu hiện tê liệt chân tay. Ngoài ra, mọi chiến sĩ phải được kiểm tra sức khỏe và tinh thần. Tinh thần không tốt thì cũng không thể lặn”.

Theo Đoàn phó quân sự Bùi Đình Ninh: “Việc nghiên cứu quy luật dòng chảy và các loại sinh vật biển, địa lý quân sự dưới đáy biển rất phức tạp. Chúng tôi phải liên tục bơi dưới dòng chảy sức ép của nước. 

Thám hiểm dưới chân nhà giàn DK1 ảnh: Viết Lịch

Để có những thước phim quay được từ lòng biển, số liệu chính xác lên xuống của thủy triều, đòi hỏi mỗi cán bộ chiến sĩ phải có kỹ năng nghiệp vụ, sức khỏe tốt cùng với tâm huyết nghề nghiệp. Tất cả số liệu đều ảnh hưởng rất lớn đến công tác nghiên cứu xây dựng những công trình trên biển. Hằng năm, chúng tôi đều nghiên cứu hầu hết các bãi cạn thềm lục địa. Có nhiều điều bất thường khi lặn ở độ sâu như ngất lịm, thậm chí nguy kịch tính mạng nếu đứt dây hơi. 

Dưới lòng biển là cả một hệ thống vách núi nhọn và sắc như dao. Chỉ sơ ý dây hơi quấn hoặc bị đá cứa đứt là thợ lặn ngưng thở ngay. Bởi thế, dây hơi được quấn một lớp vải bền bên ngoài. Thợ lặn đến đâu, chúng tôi theo dõi bằng camera đến đó. Trước kia chưa có camera gặp rất nhiều khó khăn trong ghi lại hình ảnh, dòng chảy từ lòng biển. Nghề này, trăm người chỉ chọn được một người”.

Tạm gác tình riêng

Công việc nặng nhọc là thế nhưng ai cũng háo hức, nhất là những chiến sĩ trẻ. Họ vô tư nhanh nhẹn ngụp lặn như những con rái biển mà chẳng hề mệt mỏi. Tóc ai cũng đỏ hoe và xơ cứng như rễ tre. Chiến sĩ trẻ Đồng Văn Hạnh quê ở Phan Rang (Ninh Thuận), cho biết: “Tóc đỏ là do nhiều lần luyện tập và lặn sâu xuống lòng biển.

Việc gội đầu cũng rất hạn chế dùng mỹ phẩm. Vì tàu đi làm nhiệm vụ khảo sát thời gian hơn hai tháng lênh đênh trên biển, nước ngọt phải thật tiết kiệm mới đủ cho đánh răng rửa mặt. Nhiều khi rửa mặt thì thôi đánh răng”.

Do tính chất công việc, nên nhiều cán bộ chiến sĩ ở Đoàn Đặc công 5 lấy vợ muộn. Có người đã 40 tuổi mà vẫn “phòng không”. Khi hỏi chuyện vợ con, Dương Văn Tiến - Bí thư chi đoàn của tàu, gãi tai “Mình vẫn chưa tìm được. Chẳng biết có ai thông cảm với người lính đặc công chúng mình nay đây mai đó không?!”.

Sau gần một tháng lăn lộn với sóng gió, cán bộ chiến sĩ Đoàn Đặc công 5 được phép trở về đất liền. Nhưng rồi chỉ sau dăm bữa mươi ngày chưa ấm chỗ với vợ con, họ lại tiếp tục ra biển.